3-توکّل :

توکّل از ریشة (وکل) می باشد.وبه معنی وکیل گرفتن وواگذاری کارها به وکیل می باشد.

در مجمع البحرین آمده است که :التوکّل علی الله :انقطاع العبد فی جمیع ما یأمله من المخلوقین

یعنی :‹‹ بنده برای رسیدن به آرزوهایش از همة مردم قطع امید کند وتنها به

خداوند امید داشته باشد وحوائجش را تنها از او بخواهد›› واین است معنای توکل بر خدا.

قرآن یکی دیگر از عوامل آرامش را ""توکّل "" واگذاری همة امور به خدا معرفی

می کند.به عنوان نمونه در سوره مبارکه طلاق می خوانیم""ویرزقه من حیث

لایحتسب ومن یتوکل علی الله فهو حسبه انّ الله بالغ امره قد جعل الله لکل شی ء قدرا""

 ""واورا از جایی که گمان ندارد روزی می دهد ، وهر کس بر خدا توکّل کند

کفایت امرش را می کند، خدا فرمان خود را به انجام می رساند وخدا بر هر چیزی اندازه ای قرار

 داده است""کسانی که در زندگی احساس فقر وناداری می کنند ویا دچار

ناراحتیها ونگرانی های دیگری شده اند، برای رفع همة این مشکلات بهتر است

به قدرتی که فوق قدرتهاست وفنا ناپذیر است اعتمتد کنند.وخود را به او بسپارند.

وچون قدر تی بالاتر از قدرت الهی نیست بهتر است بر او تکیه کنندوخود و زندگی

خود را به او بسپارند.چرا که به خیر ومصلحت بندگانش واقف است.منظور از توکّل

 بر خدا این است که انسان تلاشگر کار خود را به خدا واگذارد وحلّ مشکلات

خویش را از او بخواهد.کسی که دارای روح توکّل است هرگز یأس ونا امیدی را به

 خود راه نمی دهد ودر مقابل  مشکلات احساس ضعف وزبونی نمی کند.ودر برابر

 حوادث سخت مقاوم است.وهمین حالت موجب می شود که او در درون خود

احساس امنیّت وآرامش کند ولذا قدرت او برای رفع مشکلات چند برابر می شود

 و به راحتی سختیها ومشکلات را تحمّل می کند.در حدیث معراج می خوانیم که

وقتی پیامبر (ص)در پیشگاه خداوند سؤال کرد که :""ایّ العمال افضل"" فرمود:

" لیس شی ء عندی افضل من التوکل علیّ والرضا بما قسمت" یعنی : چیزی

 نزد من از توکل بر من وراضی بودن به تقسیم من ، با فضیلت تر نیست.علامه

طباطبایی در کتاب شریف المیزان می فرماید :مؤمن ابن ترس را به خود راه ندهد

که اگر از خدا بترسدو حدود اورا محترم شمارد وبه این جهت از آن محرمات کام

نگیرد ،خوشی زندگی اش تأمین نشود وبه تنگی معیشت دچار گردد،نه ،این طور نیست .

چون رزق از ناحیه خداوند تعالی ضمانت شده وخداوند قادر است که از

عهده ضمانت خود برآید.(ومن یتوکل علی الله فهو حسبه )کسی که بر خدا توکل

کند از نفس وهواهای آن وفرمانهایی که می دهد خود را کنار بکشد واراده خدای

 سبحان رابر اراده خود مقدم بداردوعملی راکه خداوند از او می خواهد بر عملی

که خودش دوست دارد ترجیح دهدوبه عبارتی دیگربه دین خدا متدین شود وبه

 احکام او عمل کند،(فهو حسبه )چنین کسی که خدا کافی وکفیل او خواهد بودو

آن وقت آنچه که او آرزو کند خدای تعالی هم همان را برایش می خواهد.البته

آنچه را که او به مقتضای فطرتش مایه خوشی وزندگی وسعادت خود تشخیص

می دهد نه آنچه را که واهمة کاذبش سعادت وخوشی می داند.واینکه فرمود:

خدا کافی وکفیل اوست علّت این است که خدای تعالی آخرین سبب است که

 تمامی سببها به او منتهی می شود.به هر حال این نتیجه گیری قطعی است

که کسی میتواندآرامش را در زندگی خود داشته باشد که قدرتی که همه قدرتها

به قدرت او ختم می شود را پشتیبان خود بداند . واگر وکالت همة امور زندگی اش

 را به او بسپارد یقینا احساس آرامش به او دست خواهد دادونگران نتیجه وعاقبت

 کار نیست چرا که عاقبت همة امور به دست خداست.